FİLTRE

KATEGORİLER

ALFABET

A

B

C

Ç

D

E

Ê

F

G

H

I

İ

Î

J

K

L

M

N

O

Ö

P

Q

R

S

Ş

T

U

Ü

Û

V

W

Y

X

Z

KATEGORİLER

ALFABET

A

B

C

Ç

D

E

Ê

F

G

H

I

İ

Î

J

K

L

M

N

O

Ö

P

Q

R

S

Ş

T

U

Ü

Û

V

W

Y

X

Z

Ağaç Kültü: Kutsal Ağaçlar ve Dilek Ağaçları

Ağaç kültü; tekil ağaçların, ağaç topluluklarının ya da kutsal korulukların kutsanması ve onlara yönelik saygı pratiklerini ifade etmektedir. Bu ağaçlar, kimi zaman mitolojik varlıkların bizzat…

Dersim’de Hatırlanan ve Güncel Mizah Anlatıları

Bu madde, Türkiye’nin doğusunda ağırlıklı olarak Kürt Alevilerinin yaşadığı Dersim’deki hatırlanan ve güncel mizah anlatılarını incelemektedir. Etnografik saha araştırmalarına dayanan çalışma, Kırmancki dilindeki sözlü hikâyeler…
Firik Dede

Firik Dede

Firik Dede, geçtiğimiz yüzyılda Dersim’in Ovacık bölgesinde yaşamış, hem kutsal bir halk bilgeliği (pir, mürşid) figürü hem de mistik bir “sır taşıyıcısı” olarak Alevi toplumsal…

Ehli Hak (Ehli Hakikat, Yarasanilik, Kakailer)

Yarsanizm, diğer adıyla Ahl‑e Haqq, çeşitli mistik ve gnostik gelenekleri İslami, Mazdeist ve kadim Kürt unsurlarla birleştiren senkretik bir inanç sistemidir. Yarsaniler, 14.–15. yüzyıllarda yaşamış…

Nar: Yaşam ve Ölümün Çelişkili Sembolü

Nar (Punica granatum), Latince’de Malum punicum [1] (“Punik, yani Fenike elması”) olarak da bilinirdi. Eski İran dinlerinde ve İbrahimi dinlerde, ayrıca bu geleneklerden etkilenen sanatta…

Konuşan Kur’an (Kur’an-ı Natık) ve Alevilerin Kur’an ile İlişkisi

“Alevi” üst başlığı altında anılan topluluklarda, “Âşığın sözü Kur’an’ın özü” ifadesi, deyiş ve nefeslerin (Alevi ve Bektaşi ilahileri) çoğu zaman Kur’an’dan bile daha fazla kutsallık…

Tanrı’nın Işığı ve Görkemi: Raa Haq İnancının Takipçileri ve Komşularında Güneş Kültü

Güneş, Dünya’ya en yakın yıldızdır ve güneş sisteminin merkezini oluşturur. Güneş ışınları, Dünya’daki yaşamın gelişmesi ve sürmesi için temel önkoşullardan biridir. Tüm yeryüzü yaşamının vereni…

Xızır’ın Kutsal Davarı (Bezuvar Dağ Keçileri)

Bu madde, Raa Haqi inancındaki panteist doğa kültünü Dersim’de kutsal kabul edilen bezoar keçileri örneği üzerinden inceler. Xızır, Sarik Sivan, Sıx Ahmet Dede ve Düzgün…

Ehl-i Haq (Yaresan)

Güruh-u Naci Raa Haqi’de (Dersim Aleviliğinde) Yaratılış Mitosu

Raa Haqi’de (Dersim Aleviliği ya da Kürt Aleviliği olarak da adlandırılmaktadır) Yaratılış Mitosu, Dersim Aleviliğinin kozmolojik kuruluşunu anlamak açısından temel bir anlatı ve semboller evreni…

Ağaç Kültü: Kutsal Ağaçlar ve Dilek Ağaçları

Ağaç kültü; tekil ağaçların, ağaç topluluklarının ya da kutsal korulukların kutsanması ve onlara yönelik saygı pratiklerini ifade etmektedir. Bu ağaçlar, kimi zaman mitolojik varlıkların bizzat…

Dersim’de Hatırlanan ve Güncel Mizah Anlatıları

Bu madde, Türkiye’nin doğusunda ağırlıklı olarak Kürt Alevilerinin yaşadığı Dersim’deki hatırlanan ve güncel mizah anlatılarını incelemektedir. Etnografik saha araştırmalarına dayanan çalışma, Kırmancki dilindeki sözlü hikâyeler…
Firik Dede

Firik Dede

Firik Dede, geçtiğimiz yüzyılda Dersim’in Ovacık bölgesinde yaşamış, hem kutsal bir halk bilgeliği (pir, mürşid) figürü hem de mistik bir “sır taşıyıcısı” olarak Alevi toplumsal…

Ehli Hak (Ehli Hakikat, Yarasanilik, Kakailer)

Yarsanizm, diğer adıyla Ahl‑e Haqq, çeşitli mistik ve gnostik gelenekleri İslami, Mazdeist ve kadim Kürt unsurlarla birleştiren senkretik bir inanç sistemidir. Yarsaniler, 14.–15. yüzyıllarda yaşamış…

Nar: Yaşam ve Ölümün Çelişkili Sembolü

Nar (Punica granatum), Latince’de Malum punicum [1] (“Punik, yani Fenike elması”) olarak da bilinirdi. Eski İran dinlerinde ve İbrahimi dinlerde, ayrıca bu geleneklerden etkilenen sanatta…

Konuşan Kur’an (Kur’an-ı Natık) ve Alevilerin Kur’an ile İlişkisi

“Alevi” üst başlığı altında anılan topluluklarda, “Âşığın sözü Kur’an’ın özü” ifadesi, deyiş ve nefeslerin (Alevi ve Bektaşi ilahileri) çoğu zaman Kur’an’dan bile daha fazla kutsallık…

Tanrı’nın Işığı ve Görkemi: Raa Haq İnancının Takipçileri ve Komşularında Güneş Kültü

Güneş, Dünya’ya en yakın yıldızdır ve güneş sisteminin merkezini oluşturur. Güneş ışınları, Dünya’daki yaşamın gelişmesi ve sürmesi için temel önkoşullardan biridir. Tüm yeryüzü yaşamının vereni…

Xızır’ın Kutsal Davarı (Bezuvar Dağ Keçileri)

Bu madde, Raa Haqi inancındaki panteist doğa kültünü Dersim’de kutsal kabul edilen bezoar keçileri örneği üzerinden inceler. Xızır, Sarik Sivan, Sıx Ahmet Dede ve Düzgün…

Ehl-i Haq (Yaresan)

Güruh-u Naci Raa Haqi’de (Dersim Aleviliğinde) Yaratılış Mitosu

Raa Haqi’de (Dersim Aleviliği ya da Kürt Aleviliği olarak da adlandırılmaktadır) Yaratılış Mitosu, Dersim Aleviliğinin kozmolojik kuruluşunu anlamak açısından temel bir anlatı ve semboller evreni…

Kerbela – Tanrı & İnsan – Alevilik ve İslam

Bu videoda Pir Veli Uğur, Kerbela olayının Alevi inanç dünyasındaki yerini ve tarih boyunca Alevi topluluklarının kolektif bilincinde nasıl anlamlandırıldığını derinlikli biçimde anlatmaktadır. Kerbela, bu...

Alevilik Nedir? – Aleviler ve İslam – İkrar – Hakikat – Devriye

Bu videoda Pir Rıza Yağmur, “Alevilik nedir?” sorusu etrafında şekillenen kapsamlı bir anlatı sunmakta; ikrar verme ritüelini deyişler eşliğinde açıklayarak Alevi inancının derin felsefi, teolojik...

Pirliğe Geçiş – Cemde Esrime – 48 Perşembe Cemi – Sarı Saltuk – İtikat

Bu videoda Pir Rıza Yağmur, Alevi toplumunun güncel meselelerini tarihsel birikim ve kişisel tecrübeleri üzerinden ele almaktadır. Ocaklar ile Alevi toplumu arasındaki ilişkilerin yeniden kurulması...

Derviş Cemal Ocağı – İsyanlar – Babailer – Ocak Örgütlenmesi

Bu videoda Pir Rıza Yağmur, Derviş Cemal Ocağı’nın tarihsel kökenlerini ve Alevi inanç tarihindeki yerini kapsamlı biçimde ele almaktadır. Ocağın başlangıcı, Seyit Cemal Sultan’a ve...

Hak Lokması – Hakullah – Çıralık – Alevilik ve Hristiyanlık – İslam

Bu videoda Pir Rıza Yağmur, Alevi inanç sisteminde derin bir anlam taşıyan “çıralık” kurumu üzerine kapsamlı bir değerlendirme sunmaktadır. Hak Lokması, Hakullah ve Pir–Talip ilişkilerinin...

Deyiş (Alevi Ayetleri) – Hak (Vicdan) – Kırmancki Gülbenk – Niyazlaşma

Bu videoda Pir Rıza Yağmur, Alevi inancının temel sözlü ifade biçimi olan “deyişler”in tarihsel, dinsel ve simgesel gücünü canlı örneklerle aktarmaktadır. Kırmancki dilinde kaleme aldığı...

Diasporada Alevi Örgütlenmesi – Derviş Cemal Ocağı – Türkmen ve Kürt Talipler

Bu videoda Pir Rıza Yağmur, pirliğe geçişinden sonra Derviş Cemal Ocağı talipleriyle ilişkilerini devralma sürecini ve bu sürecin sorumluluklarını içtenlikle paylaşmaktadır. Türkiye’de başlayan hizmet yolculuğu,...

Ocak Kurumu – İkrar – Alevilikte Nikah – Alevi Etik – Alevilik ve İslam

Bu videoda Pir Rıza Yağmur, geleneksel Alevi öğretisinin temel yapı taşlarını ve inanç sistematiğini kendi uzun yaşam bilgisinden hareketle açıklamaktadır. Geçmişteki pir–talip ilişkilerinden “İkrar Gülbengi”nin...

Ocak Aleviliği, cemevleri ve geleneğin yeniden inşası 2

Bu videoda, pirlik makamının ancak ocakta yetişerek edinilebileceği vurgulanarak, Alevilikte geleneksel otoritenin kaynağı tartışmaya açılır. Video, ocaktan yetişmenin taşıdığı manevi, etik ve pedagojik boyutları ortaya...

Ocak Aleviliği, cemevleri ve geleneğin yeniden inşası 1

Bu videoda, ocak Aleviliğinin çağdaş cemevleri üzerinden nasıl yeniden kurulduğu tartışılmaktadır. Ocak sistemi, tarihsel olarak sözlü kültür ve topluluk içi hiyerarşiyle işleyen bir yapı iken,...
Alevilik, köklü bir inanç ve kültürel mirasa sahip olup, barış, adalet ve insan sevgisi gibi evrensel değerleri ön planda tutan zengin bir tarih ve kolektif hafızaya sahiptir. Ancak Aleviler tarih boyunca çeşitli baskılar, katliamlar ve ayrımcılıklar yaşamıştır. Bu olaylar, Alevi topluluğunun hafızasında derin izler bırakmış ve topluluğun kimliğini, inançlarını ve kültürel yapısını etkilemiştir. Aleviliğin kolektif hafızası ve sözlü geleneğinin geçmişten günümüze yaşadığı, soykırım, katliam, sürgün ve asimilasyon çabalarına rağmen varlığını sürdürmesi tarihin derinlerine kök salmış güçlü bir kolektif hafıza ve sözlü geleneği sayesinde olmuştur.
Scroll to Top

Bağış Yap

Alevi Ansiklopedisi’ne nasıl bağış yapabileceğini öğren! Alevi Ansiklopedisi’ne yapılan maddi yardımlar, Rıza Şehri Akademisi onayı ile Alevi Ansiklopedisi’nin genel giderleri için kullanılacaktır.