
Alevilik ve Toplumsal Travma

Dersim Katliamı ve Nesillerarası Psikolojik Travma Aktarımı
Dersim Massacre and Intergenerational Trauma Transmission
Aucun article de blog trouvé pour cet auteur.

Filiz Çelik
-
Dr. Filiz Çelik, Swansea Üniversitesi’nde görev yapan sistemik psikoterapist ve nitel araştırmacıdır. Doktorasını Londra Üniversitesi’ne bağlı Birkbeck College’da tamamlamıştır. “1937/38 Dersim Katliamının Kuşaklararası Etkileri” başlıklı doktora tezi, Dersim Katliamlarının ikinci ve üçüncü kuşak mağdur ve hayatta kalanlarının torunları üzerindeki psikososyal etkilerini incelemiş; belleğin, kimliğin ve yerinden edilmenin kesişimlerini eleştirel ve özdüşünümsel bir bakış açısıyla analiz etmiştir. Akademik ve terapötik pratiği, Alevi kimliğinden ve doğup büyüdüğü Dersim’den beslenmektedir. Doğu Anadolu’da yer alan bu bölge, direnişin, mistik derinliğin ve politik dışlanmışlığın iç içe geçtiği tarihsel bir dokuyu barındırmaktadır. Dr. Çelik’in araştırmaları, sistemik, postyapısalcı ve sömürgecilik karşıtı kuramsal yaklaşımlardan yararlanarak kolektif travma, kuşaklararası aktarım, postbellek, toplumsal cinsiyet ve diaspora konularını ele almakta; özellikle diasporada yaşayan Mazgirtli Alevi kadınlara odaklanmaktadır. Mevcut çalışmaları; şiddet, sessizleştirilme ve manevi aidiyet deneyimlerinin kuşaklar boyunca nasıl aktarıldığını, bedensel anlatılar ve kültürel pratikler aracılığıyla nasıl sürdüğünü incelemektedir. Kimliğin görünürlük ile görünmezlik, ses ile sessizlik, aidiyet ile dışlanma arasında nasıl müzakere edildiği özellikle ilgisini çeken konular arasındadır. Bir Sistemik ve Aile Terapisti olarak eğitim almış olan Dr. Çelik, Birleşik Krallık’ta klinik çalışmalar da yürütmektedir. Hem uygulayıcı hem akademisyen olarak, yaşantısal bilgiye ve topluluk bilgisinin değerine dayanan diyaloğa açık ve ilişki temelli yaklaşımları benimsemektedir. Feminist ve sömürgecilik karşıtı bir etik çerçeveye bağlı kalarak bakım, özdüşünümsellik ve toplumsal adalet ilkelerini merkeze almaktadır. Bir Alevi kadın olarak kendi konumlanışını akademik sorgulamayla harmanlayan Dr. Çelik, psikolojik ve toplumsal yaşamın anlaşılmasında anlatının, bedenin ve kültürel bağlamın önemini vurgulamaktadır. Göç, travma, bellek ve sistemik pratik üzerine disiplinlerarası çalışmalara katkı sunmaya devam etmekte; tarih boyunca marjinalleştirilmiş ya da susturulmuş seslerin duyulmasını amaçlamaktadır. Dr. Filiz Çelik is a systemic psychotherapist and qualitative researcher based at Swansea University. She holds a PhD from Birkbeck, University of London. Her doctoral research, titled “Intergenerational Effects of the Dersim Massacre 1937/38,” examined the psychosocial impact of the two Dersim Massacres on second- and third-generation descendants of victims and survivors. Through a critical and reflexive lens, her work explored the intersections of memory, identity, and displacement. Dr. Çelik’s academic and therapeutic practice is deeply informed by her Alevi heritage and her roots in Dersim—a region in eastern Turkey known for its layered histories of resistance, spiritual depth, and political marginalisation. Drawing on systemic, poststructuralist, and decolonial frameworks, her research engages with questions of collective trauma, intergenerational transmission, postmemory, gender, and diaspora—particularly in relation to Alevi women from Mazgirt living in transnational contexts. Her current work explores how experiences of violence, silencing, and spiritual belonging are transmitted across generations through embodied narratives and cultural practices. She is particularly interested in how identity is negotiated at the margins—between visibility and invisibility, voice and silence, belonging and exclusion. A trained Systemic and Family Psychotherapist, Dr. Çelik also works clinically in the UK. As both practitioner and scholar, she is committed to dialogical and relational approaches that honour lived experience and community knowledge. Her work is grounded in a feminist and decolonial ethos, centred on care, critical reflexivity, and social justice. By integrating her own positionality as an Alevi woman with scholarly inquiry, Dr. Çelik foregrounds the importance of narrative, embodiment, and cultural context in understanding psychological and social life. She continues to contribute to interdisciplinary conversations on migration, trauma, memory, and systemic practice, with a focus on amplifying voices historically marginalised or silenced.