Bu videoda Pir Celal Fırat, Alevi inanç sisteminde “niyaz etme” ve/veya “niyaz olma” pratiğinin anlamını, kökenlerini ve toplumsal işlevlerini ayrıntılı biçimde açıklamaktadır. Niyazlaşma, Alevilikte yalnızca bir selamlaşma biçimi değil; hakka, insana ve cemaat düzenine dönük bir tevazu ve rıza eylemidir. Parmak öpülüp kalbe ve/veya alna götürülerek yapılan bu hareket, bireyin hem içsel bağlılığını hem de topluluğa dönük saygısını sembolize eder. Ritüel bağlamda, özellikle cemlerde, ziyaretlerde ve kutsal varlıklar zikredildiğinde gerçekleştirilen bu jest, kişinin kendini hakikatin karşısında konumlandırdığı, benliğini aşarak kolektif bilinçle bütünleştiği bir duruş biçimidir. Niyazlaşma, bu anlamda Alevi kozmolojisinin etik, estetik ve ritüel boyutlarını gündelik bedensel pratikler aracılığıyla görünür kılar. Kim yerlerde öpülen parmak önce alına sonra kalbe götürülür.
Kayıt, 10–11 Mayıs 2025 tarihlerinde Dortmund Alevi Kültür Merkezi – Rıza Şehri Akademisi (DAKME)’de düzenlenen Pirler–Analar Çalıştayı kapsamında gerçekleştirilmiş olup, Alevi Ansiklopedisi projesi için hazırlanmıştır. Çalıştay kapsamında yapılan bu sözlü anlatı, inanç önderlerinin bilgi ve deneyimlerinin gelecek kuşaklara aktarılması, kolektif belleğin kayıt altına alınması ve Alevilikteki sembolik davranış biçimlerinin kavramsal çerçevede yorumlanması amacıyla belgelenmiştir.
